Kadınlar için Bebeklikten-Yetişkinliğe Çocuk bilgilerinin paylaşıldığı bu yazımızda Çocuklarda Hastalığa Neden Olan Bakteri ve Virüsler hakkında detaylı bilgiye ulaştınız.
Dilerseniz Bebeklikten-Yetişkinliğe Çocuk kategorisinde bulunan diğer makalelerimizi okuyarak daha başka bilgiler edinebilirsiniz.
Çocuklarda mikrobik hastalıklar
Geçmişte mikrobik hastalıklar, hastalık ve ölümlerin başlıca nedeniydi. Temizlik ve sağlıktaki ilerlemeler, antibiyotikler ve aşılama, bazı ciddi enfeksiyonları tümüyle yok ettiği gibi, bazılarının da sıklık ve şiddetini büyük ölçüde azaltmıştır.
Mikrobik hastalıklar hala çocuk hastalıklarında birinci sırayı almaktadır ve basit bir nezleden, menenjit gibi yaşamı tehdit eden hastalıklara kadar çok çeşitlilik gösterir. Bunlar, gözle görülmeyecek denli küçük canlı yaratıklar olan mikroorganizmaların bedeni işgal etmesi ile ortaya çıkar. Hastalıkların çoğuna neden olan en yaygın mikroorganizmalar virüsler ve bakterilerdir. Bunların dışında mantarlar ve protozoa denilen mikroskopik hayvancıklar vardır. Mikroorganizmalar bedene girdikleri anda yerleşir ve çoğalırlar.
Mikrobik hastalıklara kişiden kişiye bulaştıkları için bulaşıcı hastalıklar denir. Enfeksiyon bedene çeşitli yollarla bulaşır. Örneğin hasta bir kimsenin hapşırmasıyla mikroplu mukusun minik damlacıkları havaya karışır, bu havayı soluyan kişi mikrobu alır. Bazen deride bir kesik ya da açık yara yoluyla, bazen de yiyecek ve içeceklerle bulaşır. Bazen bedenin bir bölümünü, örneğin bademcikleri etkilerken bazen de septisemide (kan zehirlenmesi) olduğu gibi bedenin tümünü etkiler.
Çocuklarda hastalık nedeni virüsler
Pek çok yaygın hastalığın nedeni virüslerdir. Nezle gibi hafif bir enfeksiyona neden oldukları gibi, AİDS gibi öldürücü bir hastalığa da neden olabilirler. Virüslerin neden olduğu öteki hastalıklar içinde suçiçeği, kızamıkçık ve kabakulak vardır. Virüsler ayrıca çocuklukta en sık rastlanan hastalıklardan olan solunum enfeksiyonlarının yüzde 80-90'ına neden olur. Virüsler yalnızca bir başka hücre içinde büyüyüp çoğalabilirler. Antibiyotikler virüsler üzerinde etkili değildir, bu nedenle reçeteye antibiyotikler yazılmaz.
Çocuklar bir kez viral bir hastalığa karşı bağışıklık geliştirdi mi, bir daha ömür boyu o hastalığa yakalanmaz. Nezle için 200 farklı virüs tanımlanmıştır; birine yakalanmakla diğerine karşı bağışıklık gelişmez. Ana-babalar sık sık çocuklarının 'nezleden kurtulamadıklarından yakınırlar. Nezle virüslerine direnç geliştirene dek okul öncesi çocuklar yılda dört ila sekiz kez, ilkokul döneminde yılda yedi ila dokuz kez öksürük ve nezle geçirebilirler.
Çocuklarda hastalığa neden olan bakteriler
Tek hücreli canlı mikroorganizma olan bakteriler beden dışında da, örneğin toprakta yaşayabilir. Bakterilerin tümü zararlı ya da hastalık nedeni değildir. Aslında, doğal flora olarak bilinen bazı bakteriler ağızda, burunda, bağırsaklarda ve deride bulunur ve zararlı başka bakterilerin büyümesini önler. Bakteriler difteri, tetanoz, menenjit ya da çıban gibi çok çeşitli enfeksiyonlara neden olur. Bazıları antibiyotiklerle ya da mikrop öldürücü ilaçlarla yok edilir.
Bakteri ve virüslere karşı çocuklarda beden kendini nasıl savunur?
Bedenin karmaşık bir savunma sistemi vardır, buna bağışıklık sistemi denir. Bir grup uzmanlaşmış hücreden oluşur; örneğin akyuvarlar (mesela lenfositler) ve antikorlar birlikte çalışarak bakteri ve virüsler gibi zararlı mikroorganizmaların bedeni işgal etmesini önler ve bağışıklık sağlarlar.
Bazı akyuvarların mikroorganizma belleği vardır ve yeniden aynı mikrobun saldırısı olduğunda beden hastalanmadan önce onu yok edebilir. Bu nedenle suçiçeği ve kızamık gibi hastalıklar bir kez geçirilir. Bağışıklık sisteminin çalışması bu belleğe dayanır. Bebekler bazı hastalıklara bağışıklık sağlayan antikorları anne karnında alır. Aşılar da bazı hastalıklara karşı bağışıklık geliştirmeyi sağlar.