Kadınlar için SAĞLIKLI YAŞAM bilgilerinin paylaşıldığı bu yazımızda Besin Zehirlenmeleri hakkında detaylı bilgiye ulaştınız.
Dilerseniz SAĞLIKLI YAŞAM kategorisinde bulunan diğer makalelerimizi okuyarak daha başka bilgiler edinebilirsiniz.
Besin zehirlenmeleri ve nedenleri
Eğer etinizi aş pişmiş, tavuğu da pişmeden kızartılmış şekilde yemekten hoşlanıyorsanız yaz aylarında dikkatli olmanız gerekecek çünkü yeterince pişmemiş ette besin zehirlenmesine yol açan, bulantı, ishal, halsizlik gibi belirtilere neden olan salmonella bakterilerinin bulunması ihtimali bir hayli yüksek.
Araştırmacılara göre sıcak hava nedeniyle mikropların daha hızlı ürediği yaz aylarında süpermarketlerde satılan her on tavuktan dördünde salmonella mikrobu var. Sadece ABD''de her yıl 30 bini aşkın insan salmonella taşıyan ve yeterince pişmemiş etlerden zehirleniyor.
Salmonella grubuna giren bakteriler ishal kusma ve ateşe neden oluyor. Yazın besin zehirlenmesi nedeniyle yatağa düşmek istemiyorsanız bazı basit önlemlere uymanız yeterli olacak:
Yemekleri hazırlamadan önce ellerinizi, tezgahı, kesme tahtasını ve bıçağı sabunlu sıcak suyla yıkayın.
Tavuğu, çatal rahatça batacak biçimde iyi pişirin.
Az pişmiş etlerden uzak durum. Çiğ kıymayı elledikten sonra elinizi ağzınıza götürmeyin.
Çiğ et ve tavuğu pişmişlerin yanına koymayın. Pişmiş ve çiğ etleri aynı tabakta muhafaza etmeyin.
Yemekleri sofraya oturmadan hemen önce pişirin ve geri kalanını hemen buzdolabına koyun.
Yolcu ishalini hafife almayın
Yazın özelikle tatil yerlerinde ve yolculuklarda temiz ve sağlık koşullarına uygun yiyeceklerin seçilmesi, tatilde ishale yakalanmanızı önleyecektir. İklim, değişen yemek alışkanlıkları, olanak ve standartlardaki farklılıkar sonucunda tatil aylarında gidilen değişik yörelere gidenlerde 2-10 içinde ishale yol açabilir. Yazın sık görülen yolculuk ishali, günde on kereye kadar tuvalete gitmeyi gerektirse de dışkıda kan veya sümük yoktur. Bu tip ishaller genellikle 3-5 gün içinde sonlanır, seyrek olarak 2-3 hafta kadar devam edebilir.
Yazın yenilen besinlerin sağlık koşullarına uygun olması önemli bir konudur. Alınan besinlere dikkat edilmediği takdirde besin kaynaklı ishal görülebilir. İshal genelde tatile çıkanların yüzde 40'ında görülen bir durumdur. Bünyesi hassas olan kişilerde bazen birkaç saat içinde başlayabilir. Kronik hastalığı olanlarda, yaşlılarda, bağışıklığı azalmış kişilerde ve çocuklarda ishal daha şiddetli seyredebilir ve etkin bir tedavi uygulanmadığı takdirde ölümcül bile olabilir. Öte yandan su ve besinlerden kaynaklanan tifo, çocuk felci, bulaşıcı sarılık (A hepatiti) ve çeşitli parazit infeksiyonları gibi bazı hastalıklarda ishal, bir belirti olarak ortaya çıkabilir. Alına besinlerin yanısıra kullanılan tuvaletlerin temiz olamaması da bu tip hastalıklara neden olur.
İshal riskini en aza indirmek, basit önlemlerle mümkündür. Bunun için salata, soyulmamış sebze ve meyve, uygun koşullarda saklanmamış su ve süt, içme suyu dışındaki sulardan yapılmış buz, kaymak, dondurma, yemek sosları ve sos satıcıları tarafından açıkta satılan yiyecekler rastgele tüketilmemelidir. Herşeye rağmen güvenle yenebilecek besinler bulunamazsa aç kalmak yerine bu besinlerden az miktarda tüketilmesi hastalık riskini azaltır. Bu durumda mide asidinin mikropları öldürücü etkisi rol oynayacaktır. Tüketilecek en uygun yiyecekler iyi pişirilmiş olanlar ve servisi sıcak olarak yapılanlardır. Şişe suları, karbonatlı içecekler, ayran, çay ve kahve en uygun içeceklerdir.
İshalde sık ve sulu dışkılamayla birlikte karın ağrısı, bulantı, kusma, karında guruldama, gaz, karında şişkinlik gibi belirtiler görülebilir. Şiddetli ishal aşırı sıvı ve tuz kaybı sonucunda tansiyon düşmesine ve halsizliğe yol açar, ateş az ya da çok yükselebilir.
İshalde karşılaşılan ilk soru, ishali durdurmanın doğru olup olmadığıdır çünkü ishal bağırsaktaki zehirli maddeleri vücuttan atmak için bir savunma mekanizmasıdır. İshal kesici ilaçlar bağırsak hareketlerin yavaşlatarak bu zehirli maddelerin dışarı atılmasını önlerler. Bu nedenle ishal kesici ilaçlar gerekli olduğu durumlarda doktora danışılarak kullanılmalıdır. Ani ve özellikle şiddetli ishallerde bağırsaktan bol miktarda su kaybı, vücudun işlevlerini sürdürebilmek için yeterli sıvıyı bulamamasına yol açabilir. Bu durumu engellemek için hastaya bol sıvı verilmelidir. Bağırsaktaki gaz ve zehirleri emen aktif bitkisel kömür gibi ilaçlarda ishal ve besin zehirlenmelerinde kullanılabilir. Haşlanmış patates, pirinç lapası, kızarmış ekmek, yağsız beyaz peynir, ishal için eczanelerde satılan tuz karışımlarında hazırlanan çözeltiler yararlıdır. Belirtilerin ağır olduğu durumlarda mutlaka bir sağlık merkezine başvurulmalıdır.