Kadınlar için SANAL KLİNİK bilgilerinin paylaşıldığı bu yazımızda Hepatit A Nedir? hakkında detaylı bilgiye ulaştınız.
Dilerseniz SANAL KLİNİK kategorisinde bulunan diğer makalelerimizi okuyarak daha başka bilgiler edinebilirsiniz.
Hepatit A Nedir?
Hepatit A son derece bulaşıcı bir virüs hastalığıdır. Hepatit A karaciğeri tutar ve çeşitli derecede hastalığa neden olur. Her yıl dünyada 1.4 milyon kişi hepatit A hastalığına yakalanmaktadır. Hepatit A genel temizlik koşullarının kötü olduğu bölgelerde daha sık görülür.
Hepatit A tifo'dan 10 ile 100 kat, kolera'dan 1000 kat daha sık görülür. Zaman zaman salgınlara yol açarak çok sayıda insanı etkilemektedir.
Hepatit A nasıl bulaşır?
Hepatit A virüsü hasta kişilerin dışkısında bulunur. Bu virüs genellikle insandan insana temas yoluyla veya virüsün karıştığı su veya besinlerle bulaşır. Örneğin hasta bir çocuğun altını değiştirdikten sonra ellerinizi yıkamazsanız veya hasta bir kişi tuvalet sonrası ellerini yıkamaz ve sizinle aynı tuvaleti kullanırsa siz de hasta olabilirsiniz. Eğer virüsle bulaşmış besinler yenilirse hastalık hızla yayılabilir. Hepatit A hastalığı olan bir aşçının yaptığı yemeklerden hastalık bulaşabilir. Virüsle bulaşmış su veya bu suda yıkanmış yiyecekleri yiyen insanlarda da hepatit A ortaya çıkabilir. Çiğ veya az pişmiş yiyeceklerden de hastalık bulaşabilir (örn. Salata, soyulmamış meyve, deniz mahsülleri gibi). Hepatit A daha nadir olmakla birlikte kan yoluyla ve cinsel ilişki ile de bulaşabilir.
Hepatit A'nın belirtileri nelerdir?
Hepatit A hastalığına yakalan kişilerde aşağıdaki belirtiler görülür:
- Grip benzeri belirtiler (ateş, titreme, halsizlik gibi)
- Bulantı
- Sarılık (gözlerin ve derinin sararması)
- İdrarın koyulaşması (demli çay rengi)
- Dışkı renginin açılması
- Karın ağrısı
- Yorgunluk
Bu belirtilerin hepsi aynı anda olabileceği gibi hiçbir de görülmeden sessiz olarak hastalık ortaya çıkabilir. Hastanın yaşı arttıkça hastalık daha ağır seyreder. Küçük çocuklarda hiçbir belirti görülmeyebilir. Hepatit A erişkin hastalarda bir ay sürebilir. Hepatit A geçiren hastaların % 15'i hastanede tedavi görmek zorunda kalabilir. Hepatit A hastalığı tanısını koymak için bazı laboratuvar testleri yapılabilir. Bu konuda en sağlıklı bilgileri doktorunuzdan edinebilirsiniz.
Hepatit A'nın sonuçları nelerdir?
Hepatit A hastalığına yakalanan kişilerin çok büyük bir kısmı iyileşmektedir. Hastalık süresince çok uzun süre yatakta kalınması ve buna bağlı olarak işgücü kaybında artış söz konusudur. Tam düzelme 6 ay kadar sürebilir.
Hepatit A'nın sonuçları
Fulminant hepatit: Çok ağır bir karaciğer hastalığıdır. Yaşlılarda % 50'den fazla ölümle sonuçlanabilir. Hepatit A hastalığı geçirenlerin %0.1 - 6,9'unda fulminant hepatit gelişebilir.
Tekrarlayan hepatit A: Hastaların %3 - 20'sinde tekrarlama görülebilir. Hepatit A hastalığına yakalanan 15-39 yaşları arasındaki hastalarda ölüm oranı %0,3 iken, bu oran 40 yaş üstü hastalarda %2,1 olmaktadır.
Hepatit A'dan nasıl korunulur?
Temizliğinden emin olunmayan musluk suyunu içmeyin ve bu sudan oluşan buzu kullanmayın. Aynı tehlike bu su ile diş fırçalarken de söz konusu olabilir. Soyulmamış meyvelerin, salataların, haşlanmamış sebzelerin yıkanmadan yenmemesi ve çiğ deniz mahsüllerinden (istiridye, midye vs.) sakınılması gerekir.
Sokaklarda temizlik kurallarına dikkat edilmeden hazırlanmış yiyecek ve içeceklerin yenilmemesi gerekir. Tüm bu önlemlere rağmen hepatit A riski altında olabilirsiniz. Hepatit A'dan korunmanın en güvenli yolu aşılanmaktır.
Kimler hepatit A riski altındadır?
- Çocuk yuvaları, kreşler ve okullarda bulunan çocuklar ve buralarda görevli olan personel
- Temizlik koşullarının kötü olduğu bölgelere seyahat edenler
- Sağlık çalışanları, laboratuvar personeli
- Askeri personel
- Hapishanede bulunanlar ve görevliler
- Kan nakli yapılanlar ve hemodiyaliz hastaları
- Yakınları hepatit A hastalığı geçirenler
Kimler Aşılanmalı?
Hepatit A'nın sık görüldüğü toplumlar ve Hepatit A salgınlarının olduğu toplumda yaşayan çocuklar (*Bu çocuklar rutin aşılanmalıdır.) Aşılanmamış ve hastalığı geçirmemiş erişkinler mutlaka aşılanmalıdır.
Hepatit A aşısı nedir?
Hepatit A hastalığından korunmak için aşılanmak en etkili ve güvenilir yoldur. Türkiye'de bulunan hepatit A aşısı kimyasal yöntemlerle etkisiz hale getirilmiş virüs'den yapılmıştır. Hepatit A aşısı hepatit A virüsü parçacıklarından oluşmuştur ve kendisi hastalığa yol açmaz. Son derece güvenilirdir.
Hepatit A aşısı nasıl uygulanır?
Hepatit A aşısının çocuklar ve erişkinler için iki farklı formu vardır. Hepatit A aşısı ilk olarak uyguladıktan 1 ay sonra 2. Doz ve ilk uygulama anından 6 ay sonra 3.doz olarak uygulanır. Bu şekilde uygulanan aşı programından sonra kişi en az 20 yıl boyunca hepatit A'ya karşı korunmuş olmaktadır.