Kadınlar için HASTALIKLAR bilgilerinin paylaşıldığı bu yazımızda Alerji hakkında detaylı bilgiye ulaştınız.
Dilerseniz HASTALIKLAR kategorisinde bulunan diğer makalelerimizi okuyarak daha başka bilgiler edinebilirsiniz.
Alerji nedir?
Alerji, bağışıklık sistemimizin, çoğunlukla zararlı olmayan bir maddeye karşı verdiği anormal reaksiyonlardır. Alerjiler çok hafif olabileceği gibi kişinin hayatını tehdit edecek boyutlara da varabilir. Alerjik reaksiyonların nedeni bilinmemektedir fakat kalıtımsal faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Bağışıklık sistemi, "antijen" adı verilen yabancı maddelere karşı tepki gösterir ve yabancı istilacılara karşı vücudu korur. Antijenlere karşı vücudumuzda antikorlar ve bazı kimyasal maddeler oluşur. Normal şartlar altında bağışıklık sistemi yiyecek gibi zararsız maddeleri gözardı ederken bakteriler ve virüsler gibi istilacılara karşı savaşır. Ancak bağışıklık sistemi bazen zararsız yabancı maddelere karşı da tepki gösterir ve "histamin" adı verilen kimyasal bir madde salgılanarak alerjik reaksiyon başlatılır. Alerjik reaksiyonlarda görülen pek çok belirtiden histamin sorumludur.
Alerjik reaksiyonları başlatan maddelere "alerjen" adı verilir. Alerjenler polenlerden hayvan tüylerine, penisilinden kozmetiklere kadar pek çok değişik maddeler olabilir. Alerjik reaksiyonların çoğu ciddi değildir. Ama bazen kişinin ölümüne yol açan alerjik durumlar söz konusu olabilir.
Alerjinin Belirti ve Bulguları Nelerdir
- Hapşırma, hırıltılı solunum, burun tıkanıklığı ve öksürük; astım, ilaç veya solunum yolları alerjisi belirtileri olabilir.
- Gözlerde, ağızda ve boğazda kaşıntı hissi genellikle solunum yolları alerjisi belirtileridir.
- Mide ağrısı, hazımsızlık, ekşime ve göğüste yanma hissi gıda alerjisi belirtileridir.
- Deride kaşıntı, kızarıklık, şişme ve döküntü; genellikle ilaç, gıda ve böcek ısırığı alerjisi belirtileridir.
- Eklemlerde şişkinlik, ağrı ve hareket kısıtlılığı; ilaç veya gıda alerjisi belirtileri olabilir.
Alerjinin Nedenleri
Alerjik reaksiyonlar, alerjenlere veya alerjik reaksiyonların görüldüğü yere bağlı olarak sınıflandırılır.
Deri alerjileri: "Kontakt dermatit", "atopik dermatit", "ürtiker" veya "anjioödem" şeklinde görülebilir. Belli gıdalar, polenler, hayvan tüyleri, ilaçlar, böcek ısırıkları, soğuk, sıcak, ışık, stres veya allerjen maddelerin doğrudan doğruya deri ile temas etmesi sonucu ortaya çıkar.
Solunum yolları alerjileri: Saman nezlesi, astım veya "alerjik rinit" şeklinde görülebilir. Polenler, hayvan tüyleri, toz, küf sporları en sık rastlanan alerjenlerdir.
Gıda alerjileri: Mide krampları, ishal, bulantı-kusma, yüzde şişme, sersemlik, aşırı terleme ve bazen de bayılma şeklinde kendini belli eder. Daha çok 6 yaşından küçük çocuklarda görülür. İnek sütü, yumurta beyazı, fıstık, un, soya fasulyesi, kabuklu deniz ürünleri, mısır en sık rastlanan alerjenlerdir.
İlaç alerjileri: En sık penisilin alerjisine rastlanır. Barbitüratlar, antikonvülsanlar, insülin, lokal anestezi ilaçları ve bazı görüntüleme yöntemlerinde damar içine verilen kimyasal boyalar da alerjik reaksiyona neden olabilir.
Alerjinin Tanısına Yönelik Araştırmalar
Detaylı bir sorgulama ve zaman içerisinde iyi bir gözlemle alerjen maddelerin belirlenmeye çalışılır. Alerjen maddelerle yapılan deri testleri ve kandaki antikor seviyelerini ölçen RAST testi klinikte kullanılan teşhis yöntemleri arasında sayılabilir.
Alerjinin Tedavisi
Alerji tedavisinde genel ilke, alerjen maddelerden uzak durmaktır ama bu her zaman mümkün olmaz. Hastaya göre seçilen özel tedavi yöntemleri uygulanır.
- Alerjik reaksiyonu harekete geçiren histamine karşı antihistaminik ilaçlar
- Belirtilerin şiddetli olduğu vakalarda kortikosteroidler
- Acil vakalarda epinefrin (adrenalin)
- İmmünoterapi (alerjiye karşı duyarsızlaştırma, alerji aşısı)
Alerjiden Korunma ve Alınacak Önlemler
- Evdeki toz, polen ve küfleri süzmesi için etkili bir hava temizleme aygıtı kulanın.
- Odalarda toz tutan eşyalar bulundurmayın ve nemli bir bezle düzenli olarak toz alın.
- İçinde alerjen olabilecek katkı maddeleri (gom arabik, No.5 sarı boya gibi) bulun hazır besinlerden kaçının
- Alerjen besinleri saptayarak bunları beslenmenizden çıkarın.
- Bol miktarda C vitamini (en az 500 mg) ve biyoflavonoidler alın ve turunçgillere beslenmenizde yer verin.
Alerjide Doktorlara Başvurulması Gereken Durumlar
- Şiddetli mide krampları, kusma, şişkinlik veya ishal varsa. Bu belirtiler ciddi bir gıda alerjisini veya besin zehirlenmesini işaret edebilir.
- Solunum giderek zorlaşıyor veya ağrılı oluyorsa. Astım nöbeti veya kalp krizi geçiriyor olabilirsiniz.
- Aniden deride kızarıklık ve kaşıntı olur, kabarıklar meydana gelir ve kalp atımları hızlanırsa. Bu durumda; "anafilaktik şok" adı verilen ve ölüme neden olabilen çok ciddi bir alerjik reaksiyon söz konusu olabilir.